Psikoteknikoak: Goazen ohera…

Psikoteknikoak: Goazen ohera…

“Loak ez badu inolako bizi-funtziorik betetzen, eboluzioaren akatsik handiena da” Allan Rechtstaffen, 1971 Esna gaudenean, jan egin dezakegu ala ez, edan dezakegu ala ez, ugaldu gaitezke ala ez, edota interesatzen zaizkigun eta interesatzen ez zaizkigun beste hainbat gauza egin ditzakegu ala ez. Baina, lotan gaudelarik, begiak abiadura bizian mugitzen zaizkigu eta amets egiten dugu, erremediorik gabe eta inongo kontrolik gabe gure aldetik. Gainera, ez da ahaztu behar animalia gehienek ere lo egiten dutela. Ohiko funtzioa da animalien erresuman. Beraz, zerbait garrantzitsua izango du loak, eboluzioak milioika urtean zehar espezie ugarirengan txertatu badu. Gure espeziearen biologian lo egitea zein garrantzitsua den irudikatzeko, zenbait adibide zehatz ikus ditzagun. Hasteko, New Yorkeko Columbia Unibertsitatean lan egiten duen Marie-Pierre ST.-Ongek gidatutako ikertzaile taldeak dietaren eta ondo ala gaizki lo egitearen arteko lotura aztertu du. Dieta eta loa Badakigu gutxi eta gaizki lo egitea pisua hartzeko arriskuarekin lotuta dagoela eta, ondorioz, baita umeek zein helduek pairatzen duten loditasunarekin ere. Are gehiago, behar adina denbora lo eginez gero, gantz gutxiago irensten dugu. Hala ere, hori ez da lotura kausala, hau da, ez dakigu zehatz-mehatz zerk lotzen dituen loa eta dieta. Ondorioak ezagutzen ditugu, ez ordea zerk eragiten dituen. Gainera, ikerketaren egileen arabera, alderantzizko loturaz are gutxiago dakigu, hots, dietak loari eragiten ote dion. Ikerketan, 26 boluntarioren laguntza izan zuten. Horiek 30 eta 45 urte bitartean zituzten, eta gauero 7 eta 9 ordu artean lo egiten zuten. Esperimentuak sei egun iraun zuen; haietan, gauero 9 ordu igaro zituzten ohean, lehen lau egunetan dieta kontrolatua izan zuten, eta nahi zutena jan zuten azken bi egunetan. Era horretan, ikertzaileek boluntario bakoitzaren loari buruzko datuak bildu zituzten, dieta kontrolatuari...
Renovar carné de conducir: Qué son las supermanzanas y qué aportan a la seguridad vial en las ciudades

Renovar carné de conducir: Qué son las supermanzanas y qué aportan a la seguridad vial en las ciudades

La repercusión que está teniendo en los últimos meses la figura de la “supermanzana”, nos lleva irremediablemente a preguntarnos en Circula Seguro sobre qué puede aportar esta forma urbanística a la seguridad vial en las ciudades. Y es que aunque el objetivo fundamental de las supermanzanas es mejorar la movilidad de los peatones y reducir las emisiones de CO2, es indudable que la seguridad de los ciudadanos se verá afectada de una manera u otra. Qué son las supermanzanas Una supermanzana (“superblock” en inglés, “superisla – superilla” en catalán) es un conjunto de manzanas de edificios que se configuran como una única unidad urbana. Su mayor característica es que las calles interiores suelen estar peatonalizadas o con tráfico restringido, bien en velocidad (generalmente a 10 km/h), bien a ciertos tipos de conductores (vecinos, repartidores, agentes de policía…). Por otro lado, la supermanzana queda delimitada por vías urbanas ordinarias para los denominados vehículos de paso, aquellos cuyos conductores tan sólo quieren cruzar la zona para llegar a su destino. (Imagen: iabd.org) Así, de lo que se trata básicamente es que el peatón tenga prioridad en toda la zona interior de la supermanzana, que además estaría configurada con un mayor número de áreas verdes y de esparcimiento como plazas o parques. Por su parte, las bicicletas, los taxis y el transporte público tendrían acceso a sus vías interiores, con lo que se fomenta sobre todo el uso de medios de transporte distintos al vehículo particular. El objetivo que se persigue es doble: Mejorar la movilidad de las ciudades y reducir las emisiones de CO2 a la atmósfera. Aunque estas supermanzanas pueden...
Gidabaimena berritzea: Emakumeek gaixotasun autoimmune gehiago izatearen azalpen bat eman dute

Gidabaimena berritzea: Emakumeek gaixotasun autoimmune gehiago izatearen azalpen bat eman dute

  Arg. Pennsylvaniako Unibertsitatea.     Arrosaz ikus daitekezke X kromosoma isiltzeko prozesuan parte hartzen duten RNA molekulak (Xist). Gainerako zeluletan, isildutako X kromosomaren inguruan metatzen dira RNA molekula horiek; emakumeen eta sagu emeen linfozitoetan (B eta T zelulak), ordea, hori ez dela gertatzen ikusi dute. Arg. Pennsylvaniako Unibertsitatea. Bi X kromosoma izateak gaixotasun autoimmuneak izateko joera handitzen duela ondorioztatu du Pennsylvaniako Unibertsitateko ikertzaile talde batek. Ikusi dute emakumeen linfozitoetan X kromosometako bat ez dela guztiz isiltzen, eta horrek kasu batzuetan gaixotasun autoimmuneak eragin ditzakeela. Horrek azalduko luke zergatik diren gaixotasun autoimmune batzuk ohikoagoak emakumeetan. PNAS aldizkarian argitaratu dute lana. Lupusa dute gaixoen % 85 emakumezkoak dira. Gaitz hori ikertu dute, hain zuzen ere, Pennsylvaniako Unibertsitateko ikertzaileek. Zehazki, X kromosomaren isiltze-prozesua aztertu dute. Normalean, zelula bateko bi X kromosometako batean geneen espresioa inhibitu egiten da, gene beraren bi kopiak espresatu ez daitezen. Bada, ikertzaileek ikusi dute emakumeen immunitate-sistemako zelula batzuetan, T eta B linfozitoetan, X kromosomaren isiltzearekin lotutako prozesu batzuk ez direla behar bezala gertatzen. Eta, ondorioz, isildu beharreko kromosoma ez dela guztiz isiltzen. Baina hori emakume osasuntsuetan ere gertatzen dela ikusi dute. Horrek immunitate-sistemarekin zerikusia duten hainbat generen espresioan nola eragiten duen ere aztertu dute, eta ikusi dute emakumeen linfozioten % 3-5etan gene horien bi kopiak espresatzen direla. Lupusa duten gaixoetan, berriz, bi kopiak espresatzeko joera handiagoa dela ikusi dute. Hala, ikertzaileen hipotesia da emakumezko guztiek guztiz isildu gabeko X kromosomadun linfozito batzuk dituztela, osasuntsuetan linfozito horiek gutxiengoa direla, eta gehiago direnean arazo autoimmuneak sor daitezkeela. Etxebeste Aduriz, Egoitz Elhuyar...

Uso de cookies

Este sitio web utiliza cookies para que usted tenga la mejor experiencia de usuario. Si continúa navegando está dando su consentimiento para la aceptación de las mencionadas cookies y la aceptación de nuestra política de cookies, pinche el enlace para mayor información.plugin cookies

ACEPTAR
Aviso de cookies