Gidabaimena berritzea: Biosfera Erreserbak on egin dio Urdaibaiko bizi-kalitateari

Gidabaimena berritzea: Biosfera Erreserbak on egin dio Urdaibaiko bizi-kalitateari

Biosfera Erreserba izendatu zuen Unescok Urdaibai 1984. urtean. 220 km-ko azalera du eta egun Euskal Elkarte Autonomoko hezegune handiena da. Eremu babestuek helburu nagusi eta bakarra zuten hasiera batean, biodibertsitatea babestea; gaur egun, ordea, pertsonen ongizatea sustatzea ere bada haien xede. Hala berresten du Miren Onaindiak, Garapen Iraunkorra eta Ingurumen hezkuntzarako Unesco Katedraren zuzendaria UPV/EHUn, “Biosfera erreserba baten erdigunea petsona da“. Horren harira Nekane Castillo ikertzaileak Urdaibai Biosfera Erreserbaren bilakaera sozioekonomikoa ikertu du helburu zehatz batekin: “jakiteko Biosfera Erreserbaren izendapenak kalte edo on egin ote dion Urdaibaiko biztanleriari”, azaldu du ikertzaileak. Busturialdeko eta Uribe Kostako aldagai sozioekonomikoak, kulturalak eta lurraren erabilerarekin lotutako aldagaiak aztertu ondoren emaitzak adierazten dute: ez duela eragin negatiborik izan biztanleengan, ingurunearen kontserbazioa bermatzen duela eta horrek tokiko garapen sozioekonomikoa eta kulturala bultzen lagundu duela. Eremu babestuek helburu nagusi eta bakarra zuten hasiera batean, biodibertsitatea babestea; gaur egun, ordea, pertsonen ongizatea sustatzea ere bada haien xede. Ingurune baten kontserbazioaren eta haren garapen sozioekonomiko eta kulturalaren arteko loturaren inguruan eztabaida handia dago gizartean. Hain zuzen ere, Urdaibai Biosfera Erreserba izendatu eta Erabilera eta Kudeaketara Plan Gidaria onetsi zenetik (1993), hainbat jarduera debekatu eta hainbat ustiapen-mota mugatu dira, eta horrek eztabaida handia eragin du biztanleen artean. Urdaibaiko herritar asko ez dago ezarritako muga horiekin ados eta, beste batzuen ustez, ezarritako neurriak ez dira nahikoak kontserbazioa ziurtatzeko. Eztabaida hori argitzearren, Urdaibai Biosfera Erreserbaren bilakaera sozioekonomikoa ikertu du UPV/EHUko Landare Biologia eta Ekologia Saileko Nekane Castillo ikertzaileak. Busturialdeko eta Uribe Kostako hainbat aldagaik Plan Gidaria onartu zenetik gaur egun arte izan duten bilakaera aztertu eta alderatu dute ikerketan, “bi eskualdeok elkarrengandik hurbil baitaude eta antzeko ezaugarriak baitituzte”. Zehazki, hiru aldagai-mota...
Gidabaimena berritzea: Jaio berritan estresa pairatzeak heldutan depresioa izateko arriskua nola handitzen duen argitu dute

Gidabaimena berritzea: Jaio berritan estresa pairatzeak heldutan depresioa izateko arriskua nola handitzen duen argitu dute

  Science aldizkariak argitaratutako lan baten arabera, jaio eta handik egun gutxira sagu kumeek estresa pairatzeak epe luzeko eragina du haiengan. Hain zuzen ere, ikusi dute estres goiztiarra pairatu duten saguak heldutan sentiberagoak direla egoera estresagarriekiko eta depresiorako arrisku handiagoa dutela. Ikerketak horren atzean dagoen mekanismo molekularra argitzeko balio izan du. Estres goiztiarra eragiteko, sagu jaioberriak amarengandik 2-4 orduz banandu dituzte, eta amaren arreta desordenatua jaso dute. Heldutan egoera estresagarrien aurrean jarri dituztenean, ikusi dute hasieran estresa pairatu zutenek harreman sozialak ekidin dituztela eta egoera zailen aurrean mugiezin geratu direla. Esaterako, igeri egitera behartzen dituen egoera baten aurrean jarri dituztenean, aurrera egin ezinik geratu dira. Aurretik bazeuden ikerketak estres goiztiarrak epe luzera depresio-arrisku handitzen duela frogatzen zutenak, pertsonekin zein beste animaliekin egindakoak, baina argitu gabe zegoen zer gertatzen zen haien garunean. Ikerketa honek erakutsi du estres horrek garuneko eremu tegmental bentralean –hain zuzen gogo-aldartean eta depresioan inplikatuta dagoen eremuan– geneen erregulazioa aldatzen duela. Hain zuzen ere, Otx2 transkripzio-faktorearen kontzentrazioak behera egiten du eta horrek 6 generen espresioan eragiten du. Estresa pairatu gabeko saguei Otx2 transkripzio-faktorearen kontzentrazioa nahita eraldatu dietenean, ikusi dute Otx2-ren kontzentrazioa txikitzeak estres biologikoarekiko sentikorragoak bihurtu dituela, estres goiztiarra pairatu balute bezala; kontzentrazioa handitzeak, ordea, bizitzaren hasierako estres horren ondorioak murrizten ditu. Horaz, lanaren egileek adierazi dute Otx2-ren erregulazio-mekanismoa ulertzeak lagundu lezakeela bizitzaren hasieran gerta litezkeen ezbeharren eragina murrizteko moduak...
Renovar carné de conducir: Ideas y consejos para aligerar tu equipaje estas vacaciones

Renovar carné de conducir: Ideas y consejos para aligerar tu equipaje estas vacaciones

  Si eres de los afortunados que tienes tu viaje de vacaciones a la vista, es posible que ya estés planificando el equipaje que tienes que llevar. Ya hemos hablado en esta publicación del tema de la carga en el coche y cómo influye en nuestra seguridad. La sobrecarga del vehículo puede alterar la conducción, cuando la aceleración y la frenada no son óptimas y la estabilidad del coche se puede ver comprometida. En este artículo hablaremos de cómo prevenir esto, con consejos que pueden ayudaros a aligerar y organizar el equipaje en el coche sin volvernos locos, para comenzar el verano de la mejor forma. Sé realista y no lleves de más Es verdad que nuestro equipaje depende mucho del destino al que vayamos, no es lo mismo ir a nuestra casa de veraneo donde ya tenemos muchas de nuestras pertenencias guardadas, que viajar a un camping, a un hotel o a un albergue, donde habrá cosas que podrán ofrecernos y otras que debemos cargar en nuestro maletero con antelación. Por ello el primer paso debe ser el de una buena planificación, siendo realista con lo que vamos a usar y llevar lo justo. No se debe caer en los ‘porsiacasos‘ ya que no debemos olvidar que las vacaciones nos permiten disfrutar del aquí y ahora como no nos suele permitir nuestra rutina diaria, por lo que hay que contar sólo con lo imprescindible en la maleta. No es necesario cargar con toneladas de ropa, pues podemos calcular una muda diaria (camiseta y ropa interior), un jersey o dos para alguna noche fría, dos pares de zapatos ligeros y un par de pantalones (corto y...
Psikoteknikoak: Narriadura kognitiboa oztopatzeko aplikazioa

Psikoteknikoak: Narriadura kognitiboa oztopatzeko aplikazioa

Aitor Oteiza elgoibartarrak eta Irune Martinez ermuarrak aplikazio bat garatu zuten 2014an 50 urtetik gorako pertsonen narriadura kognitiboa oztopatzeko. Bi ekintzaile gazte hauek elkar ezagutu zuten Ermuako Izarra Center-en, biek egitasmo bera partekatzen zutelako: nagusientzako aplikazio bat garatzea. Iruneren hasierako ideia paperezko joko antzerako bat garatzea zen, berak pedagogoa izanda digitalean egiteko erremintatarik ez zeukalako, baina, Aitor ezagutu zuenean aplikazio bat sortzea posible zela ikusi zuten, bera ingeniari informatikoa baita. Ordutik aurrera proiektuari milaka buelta eman diote eta azkenik Burulogy sortu, eta dagoeneko haien lehen bezeroak dituzte. – Zertan datza zuen proiektua? Gure proiektua, funtzio kognitiboak lantzen dituen aplikazio batean datza, gainera, honetaz gain, aplikazio honi esker, sortu daitezkeen arazoak detektatu daitezke. Gainera oso garrantzitsua iruditzen zaigu bezero eta erabiltzaile bakoitzari egokitzeko aukera egotea, eta gure aplikazioak hau lortzen du. – Nolakoa da zuen aplikazioa? Gure aplikazioa tabletentzako egokituta dago. Aplikazio sinplea da, gaur egun psikologoak eta terapeutak erabiltzen dituzten ariketetan oinarrituta dagoena. Aplikazioa erabat intuitiboa da, eta hau oso garrantzitsua iruditzen zaigu erabiltzeko erraztasuna ematen baitu, gainera, honetaz aparte, gure aplikazioaren ezaugarririk garrantzitsuena pertsona bakoitzarentzako egokituta dagoela da. – Erabiltzaileak emaitza txarrak lortuko balitu zer gertatuko litzateke? Erabiltzaileak emaitza txarrak lortuko balitu, egingo genukeen lehenengo gauza berarekin edo bere familiarekin kontaktuan jartzea izango litzateke, gero haiek zer egin erabakitzeko. Dena den, guk gomendioak ematen ditugu soilik. Arazo larria dagoela ikusten badugu, gure lehenengo gomendioa medikura joatea izango litzateke. 2. irudia: Aitor Oteiza informatikaria eta Irune Martinez pedagogoa euren aplikazioa probatzen. (Argazkia: burulogy.com) – Nolakoak izan dira zuen lehen pausoak aplikazioa probatzeko? Aplikazioa hainbat taldeekin probatu izan dugu. Bai erresidentzia barruan bizi diren nagusiekin zein haien etxeetan bizi direnekin. Talde...
Psicotécnicos: ¡El coche es un horno!

Psicotécnicos: ¡El coche es un horno!

El aire acondicionado es un sistema de seguridad Durante el verano, después de dejar el coche al sol, el interior se puede haber convertido en lo más parecido a un horno. Según numerosos estudios, con una temperatura interior en el coche de 30ºC, los errores en la conducción se incrementan un 20%, por ello, el sistema de climatización no es solamente un elemento de confort, sino también un elemento de seguridad. Unos hábitos sencillos de mantenimiento y puesta en marcha, pueden ayudar a que este sistema funcione de forma eficiente, además de asegurarse el máximo confort térmico: 1.- VENTANILLAS.- Primero abrir las ventanillas para disipar el calor del interior. 2.- POSICIÓN.- Poner el climatizador en posición reciclaje durante 5 minutos, para permitir el enfriamiento del sistema sin desperdiciar gas. Después, continuar en modo normal. 3.- AUTOMÁTICO.- Si se dispone de climatizador automático, se considera que la posición optima es combinar una velocidad media con una temperatura interior de entre 22-23ºC. 4.- TODO EL AÑO.- Para prolongar la vida útil del aire acondicionado es aconsejable ponerlo en funcionamiento al menos 10 minutos cada 15 días. 5.- MANTENIMIENTO.- Se recomienda cambiar el filtro del habitáculo cada 15.000 kilómetros, o al menos una vez al año, realizar una revisión del sistema de climatización cada 2 años, cambiar el filtro del deshidratador cada 4 años, reponer el nivel del aceite del compresor cada 100.000 kilómetros y utilizar regularmente un tratamiento higienizante del habitáculo. 6.- AL TALLER.- Si la emisión de frio es demasiado lenta o irregular, el desempañado es lento, hace mucho ruido o hay una mala difusión del frio, es conveniente acudir...

Uso de cookies

Este sitio web utiliza cookies para que usted tenga la mejor experiencia de usuario. Si continúa navegando está dando su consentimiento para la aceptación de las mencionadas cookies y la aceptación de nuestra política de cookies, pinche el enlace para mayor información.plugin cookies

ACEPTAR
Aviso de cookies