Gidakarneta berritzea: Iraia Muñoa: “Aldaketa epigenetikoak desegiteko botikak sortzea da gaurko erronka”
Zientzia Kaiera Geneen eta inguruko faktoreen arteko erlazioa aztertzen duen biologiaren atalari epigenetika deritzo. Dietak, kirolak, farmakoek edota toxikoen kontsumoak lotura zuzena dute gure DNAren erregulazioan. Jakina da ez dutela DNAren sekuentzian mutaziorik eragiten, hala ere, bizi ohituretatik eratorritako molekula kimiko batzuk itsasten dizkio eta, ondorioz, geneen adierazpena beste modu batean egokitzen da. Kontzeptu honi buruz hitz egin digu Iraia Muñoa UPV/EHUko fisiología saileko ikertzaileak. Bere esanetan, gure bizi-ohiturek eragindako aldaketa epigenetikoak gaixotasun ezberdinen eragile dira eta hauei aurre egiteko botikak sortzea da gaur egungo erronka. “Zientzialari” izeneko atal honen bitartez zientziaren oinarrizko kontzeptuak azaldu nahi ditugu euskal ikertzaileen...
Renovar carné de conducir: Tipos de carnet de moto: AM, A1, A2 y A
Una de las grandes pasiones para muchos y el deseo de otros es el placer de conducir una moto, pero no siempre tenemos claro por dónde empezar ya que existen muchos modelos, cilindradas y permisos de conducción diferentes, en función de cada una de ellas. Aunque la ley en torno al carnet de moto ha ido variando sensiblemente a lo largo de los últimos años, aquí podrás encontrar un resumen claro y sencillo de los diferentes tipos de carnet y la moto que te permitirá conducir en función de tu edad, potencia y exámenes a superar. Carnet AM Es el que te permite conducir ciclomotores de 2 o 3 ruedas y cuadriciclos ligeros siempre y cuando tengas la edad mínima de 15 años. Con este carnet puedes llevar un pasajero, algo que hace unos años era un impedimento a aquellos conductores menores de 18 años de edad. Para conseguir el carnet es tan sencillo como rellenar el impreso de solicitud que puedes adquirir en las oficinas de la Jefatura de Tráfico y entregar la siguiente documentación junto al pago de la tasa de 86,80€: DNI o pasaporte, una fotografía de 32 x 26 mm. en color y con fondo liso, y el informe de aptitud psicofísica telemático que se puede adquirir en cualquier centro de reconocimiento para conductores, como estos que puedes encontrar aquí. Para conseguir el carnet es necesario superar el examen teórico específico de ciclomotor, compuesto de 20 preguntas con un máximo de 2 fallos; y una prueba de maniobras en circuito cerrado que se compone de un zigzag entre conos y de circular a lo...
Psikoteknikoak: Ezin zigarroa erabat itzali
Fabriketako tximinien eta autoen isuriak, ondoan dugun lagun erretzaileak botatzen dituenak… Bigarren eskuko kea deitzen zaie horiei guztiei, eta asko ikertu da osasunari egiten dioten kaltearen inguruan. Besteak beste tabakoaren albo kalte horiek direla medio, gaur egun, ezin da tabernatan erre, eta gero eta gehiago hedatzen ari da autoan erretzeko debekua, batez ere bidaideen artean haurrak baldin badaude. Tabakoak baditu beste albo kalte batzuk, ordea: bigarrenarekin nahikoa ez, eta hirugarren eskuko kea ere oso kontuan izan behar dela iradokitzen dute gero eta ikerketa gehiagok. Zigarroa itzali eta gero hor jarraitzen duen kutsaduraz ari gara; esaterako, altzari edo alfonbratan geratzen den poluzio arrastoari buruz. Saguekin egindako ikerketa batean, hirugarren eskuko keak ondorio txarrak badituela egiaztatu du Berkeley Laborategiko (Kalifornia, AEB) talde batek. Hiru astez hura jasaten duten sagu jaioberriek ohi baino askoz ere pisu txikiagoa hartzen dutela ikusi dute. Gainera, sagu gaztetxoenen zein helduagoen zelulen garapenak gorabehera handiak izaten ditu, tabako partikulak dituzten oihalez inguratuta egonez gero. Hala azaldu dute, Scientific Report aldizkarian argitaratutako artikulu batean. Azken urteotan Berkeley Laborategian bertan egindako zenbait ikerketatan hasiak ziren hirugarren eskuko keari susmo txarra hartzen. Izan ere, airean dagoen ozonoarekin eta azido nitrosoarekin kontaktuan jarrita, nikotinak aerosol organiko oso meheak eta minbiziaren eragile izan daitezkeen konposatuak sor zitzakeela ikusi zuten ikerketa batean. Beste lan batean, aldiz, giza eta saguen zelulatako desoreka genetiloarekin lotu zuten hirugarren eskuko kea.Kasu honetan saguekin, eta batez ere sagu jaioberriekin, egin dute lan, baina ateratako ondorioak gizakientzat ere baliagarriak izan daitezkeelakoan. “Susmoa genuen gazteenak zaurgarriagoak izango zirela, immunitate sistema heldu gabe dutelako, baina ez genuen hori frogatzeko ebidentzia garbirik. Hemen ikusi dugunez, sagu jaioberriek pisua har dezaten eragozten du hirugarren eskuko...